Dat er vele beroepen zijn waar een groot tekort aan geschikte mensen voor bestaat is bekend. Velen spreken over een tekort aan hoogopgeleid personeel, waardoor de oorzaak aan een kwantitatieve en kwalitatieve mismatch wordt toegeschreven.

Onderzoek van Intelligence Group en Nationale Beroepengids laat ook een andere oorzaak zien.

Krapteberoepen hebben een groot gebrek aan populariteit of bekendheid bij de beroepsbevolking. Er wordt voornamelijk gezocht naar “bekende” beroepen, waarbij het arbeidsmarktperspectief van het betreffende beroep onvoldoende lijkt mee te spelen. Dit blijkt uit de analyse van het zoekgedrag van 3 miljoen bezoekers op nationaleberoepengids.nl gekoppeld aan de data van de arbeidsmarktkansen van deze beroepen.

Het toekomstperspectief van een beroep of het aantal banen en vacatures wordt onvoldoende meegewogen in de studie of beroepskeuze. Het bericht dat 280.000 studenten na hun studie moeite zullen hebben met het vinden van een baan lijkt dat beeld te onderstrepen. Ook werd dit probleem aangekaart in de brief van o.a. Peter Huwae van decanenvereniging NVS-NVL aan minister van Onderwijs Jet Bussemaker. Het onderliggende probleem van een ‘verkeerde’ studiekeuze is te vinden in het tekort aan betrouwbare informatie over arbeidsmarktperspectieven van opleidingen.

De zoekmachine data van nationaleberoepengids.nl toont aan dat de oorzaak inderdaad in deze hoek ligt. De top 10 van meest gezochte beroepen betreffen grotendeels de beroepen die tot de verbeelding spreken, zoals advocaat, chirurg, piloot en architect. Beroepen die vanuit salaris oogpunt een goed perspectief bieden, maar niet vanuit het aantal beschikbare arbeidsplaatsen.

Top 10 populaire beroepen inclusief zoekopdrachten en aantal vacatures:
Psycholoog (meerdere specialisaties)
Advocaat
Accountmanager (meerdere specialisaties)
Architect
Tandarts
Verpleegkundige (meerdere specialisaties)
Accountant (incl. assistent)
Fysiotherapeut
Chirurg (meerdere specialisaties)
Piloot
Makelaar (meerdere specialisaties)

De uitzonderingen in de top 10 zijn Account Manager, Accountant en Verpleegkundige.
Dit zijn beroepen met veel openstaande vacatures waar ook redelijk naar gezocht wordt. Bij andere beroepen zoals Psycholoog, Fysiotherapeut en Makelaar wordt als zichtbaar dat de interesse het aantal vacatures overstijgt. Verpleegkundige is overigens een beroep dat zeker interesse krijgt, maar toch met onvoldoende geschikt personeel kampt. Wellicht kan de oorzaak hiervoor gevonden worden in een hoge overstapdrempel en te weinig opleidingsplekken.

Krapteberoepen krijgen te weinig interesse
De top 10 van beroepen met extreem grote krapte bestaat zoals wellicht verwacht uitsluitend uit technische beroepen. De nummer 1 in de lijst is het beroep Reparatie- en onderhoudsmonteur, dat in 2016 maar liefst 1654 keer meer vacatures had dan dat er zoekopdrachten waren. De Software Engineer staat op de 2e plaats, gevolgd door programmeur.

Top 10 krapteberoepen gesorteerd op aantal vacatures
Reparatie- en onderhoudsmonteur
Software Engineer
Programmeur (overig; exclusief php, java & .net)
Servicemonteur (meerdere specialisaties)
PHP Programmeur/Developer
Constructeur (meerdere specialisaties)
JAVA Programmeur/Developer
Onderhoudsmonteur (meerdere specialisaties)
C, C++ Programmeur/Developer
Elektrotechnisch Ingenieur

Wanneer de top 10 wordt gesorteerd op basis van de verhouding aantal vacatures per zoekopdracht wordt er iets heel frappants zichtbaar. De top 10 van impopulaire beroepen met veel vacatures bestaat voornamelijk uit twee beroepstypes, namelijk de monteur en de programmeur. Deze twee beroepstypes hadden in 2016 ruim 105.000 vacatures tegenover slechts 1600 zoekopdrachten.

Top 10 krapteberoepen gesorteerd op meeste vacatures per zoekopdracht
Reparatie- en onderhoudsmonteur
C, C++ Programmeur/Developer
PHP Programmeur/Developer
JAVA Programmeur/Developer
Servicemonteur (meerdere specialisaties)
Storingsmonteur
Onderhoudsmonteur (meerdere specialisaties)
Heftruckmonteur
Constructeur (meerdere specialisaties)
Technisch medewerker

De ontbrekende arbeidsmarktperspectief data worden inzichtelijk gemaakt
Nationale Beroepengids en Intelligence Group hebben aan de hand van deze uitkomsten besloten het arbeidsmarktperspectief per beroep op nationaleberoepengids.nl zichtbaar te maken. Hiermee bieden zij de arbeidsmarktverkenner de juiste handvatten in hun beroepskeuze, of keuze voor bij- of omscholing.

Bron: Nationale beroepengids.nl en IG, 1 juni 2017